اصل بهای تمام شده
یکی از مهم ترین مفاهیم اصلی حسابداری، اصل بهای تمام شده است. بر اساس این اصل، دارایی ها و خدماتی که برای تولید یک کالا و یا ارائه یک خدمت به کار برده شده اند، باید به بهای واقعی خود به ثبت برسند.
فرض شخصیت جداگانه
یکی از مفاهیم اولیه و اصلی حسابداری، فرض شخصیت جداگانه است. در این فرض، هر موسسه، شخصیتی جداگانه داشته و مستقل از فردی که مالکیت آن شرکت را به عهده دارد، می تواند در انجام معاملات شرکت کند. در حسابداری مرزهایی که هر شرکت دارد باید به خوبی مشخص باشد.
فرض قابلیت اتکاء و مفاهیم اولیه و اصلی حسابداری
از دیگر مفاهیم اولیه حسابداری می توان به فرض قابل اتکاء بودن اشاره کرد. در این فرض نیز صورت های مالی ارائه شده باید بر اساس مطمئن ترین و قابل اتکاء ترین دیتا و اطلاعات آماده شده باشند. با این ترفند، صحت و درستی گزارشات ارائه شده در سطح بالایی قرار خواهد گرفت. در برخی جاها به جای واژه قابل اتکاء، عینیت را نیز به کار می برند. توجه داشته باشید که اطلاعات عینی و قابل اتکاء از جمله مفاهیم اثبات شده به شمار می روند و به وسیله افراد حرفه ای نیز به تایید رسیده اند.
فرض تداوم فعالیت ها
از دیگر مفاهیم اولیه و اصلی حسابداری می توان به فرض تداوم فعالیت ها اشاره کرد. در این مفهوم، فرض می شود که یک واحد تجاری قصد دارد برای مدت زمان طولانی به فعالیت های خود ادامه دهد.
ثبات واحد پولی
از دیگر مفاهیم اصلی حسابداری می توان به ثبات واحد پولی اشاره کرد. در این اصل، حسابداران فرض را بر آن می گیرند، که قدرت خرید ریال همیشه ثابت است. در فرض ثبات واحد پولی تاثیراتی که تورم دارد، نادیده گرفته می شود و حسابداران می توانند محاسبات خود را با فرض اینکه ریال، قدرت ثابتی در خرید دارد، انجام دهند.
واحد اقتصادی و مفاهیم اصلی حسابداری
از دیگر مفاهیم اولیه حسابداری می توان به واحد اقتصادی اشاره کرد. در این مفهوم، هر فرد و یا سازمانی که در حال انجام فعالیت های تجاری است، یک واحد اقتصادی و یا تجاری نامیده می شود. این واحد اقتصادی از آن جهت که می تواند در اقتصاد جامعه تاثیرگذار باشد، دارای اهمیت است و به آن توجه ویژه ای مبذول داشته می شود. معمولا واحدهای اقتصادی را از 4 منظر نوع مالکیت، نوع فعالیت، هدف و تعداد مالکین مورد بررسی قرار می دهند.
نهادهای صنعتی
از دیگر مفاهیمی که حسابداران با آن زیاد سروکار دارند، نهادهای صنعتی است. گروهی از واحدهای صنعتی که در حال انجام فعالیت های مشابهی هستند را نهادهای صنعتی می نامند. از جمله این نهادها می توانیم به خودروسازی، پتروشیمی و غیره اشاره کنیم. اصل نهادهای صنعتی را به عنوان یکی از مفاهیم اصلی حسابداری می دانند.
فروش
از دیگر اصطلاحات مرسوم در حسابداری، فروش است. این واژه در واحدهای اقتصادی کاربرد دارد که عمده فعالیت آنها در حوزه فروش کالا می باشد. عمده درآمد یک شرکت به این فاکتور بستگی دارد.
هزینه های مالی و مفاهیم اولیه حسابداری
از هزینه های مالی نیز می توان به عنوان یکی از مفاهیم اصلی حسابداری یاد کرد. هزینه های مالی به هزینه هایی گفته می شود که برای خرید خدمات صرف می شوند. اگر بخواهیم یک مثال بارز در این رابطه بزنیم، می توانیم به کارمزد بانکی اشاره کنیم.
رویدادهای مالی
یکی دیگر از مفاهیم اصلی در حسابداری که از آن زیاد یاد می کنند، رویدادهای مالی است. معمولا به هر فعالیت و یا به هر ورود و خروج وجوه نقد، رویدادهای مالی گفته می شود. از جمله رویدادهای مالی می توانیم به پرداخت حقوق و امثالهم اشاره کنیم.
فرض اندازه گیری
از دیگر مفاهیمی که در حسابداری از آن زیاد یاد می کنند، فرض اندازه گیری است. در این فرض، همه معامله ها و فرآیندهای مالی واحدهای تجاری و اقتصادی بر اساس واحد پولی مشخص، ثبت و گزارش می شوند. فرض اندازه گیری را نیز یکی از مفاهیم اولیه حسابداری می دانند.
فرض تعهدی
از دیگر مفاهیمی که در علم حسابداری کاربردهای زیادی دارد، فرض تعهدی است. این فرض را نیز یکی از مهم ترین فرضیات در حسابداری می دانند و مطابق آن، درآمد بعد از تحقق پیدا کردن و هزینه ها نیز بعد از جاری شدن، بدون آنکه زمان دریافت و یا پرداخت آنها مشخص شود، شناسایی می شوند و حسابداران آنها را ثبت می کنند.
اصل تطابق درآمد و هزینه
از دیگر اصول مهم در حسابداری، اصل تطابق هزینه و درآمد است. مطابق با این اصل، هزینه هایی که در هر دوره مالی برای یک واحد تجاری و یا اقتصادی به وجود می آید، با میزان درآمد در همان دوره مالی ثبت می شود. توجه داشته باشید، تمرکز این اصل بر اندازه گیری میزان سود است. از این اصل نیز به عنوان مفاهیم اولیه و اصلی حسابداری یاد می کنند.
