سیستم چیست و تفکر و نگرش سیستمی چیست؟
یکی از مشکلاتی که اداره سازمان ها را با مشکل رو به رو کرده است، تعیین کردن اهداف کوتاه مدت و بی توجهی به اهداف بلند مدت است. دیدگاه جزئی نگر به مسائلی که در اطراف در حال وقوع است، نمی تواند تضمین کننده موفقیت سازمان هایی باشد که قصد دارند به فعالیت خود به صورت طولانی مدت ادامه دهند. یکی از راه حل هایی که قادر است این مشکل را به خوبی حل کند، تفکر سیستمی است. اگر نمی دانید سیستم چیست و چگونه می تواند مشکلاتی از این دست را حل کند، ادامه این مقاله را مطالعه کنید.
سیستم چیست؟
آیا بعد از آنکه واژه سیستم به گوشتان خورده، این سوال برایتان پیش آمده که سیستم چیست و چگونه می تواند مشکلات برخی سازمان ها را حل کند؟ تعاریف زیادی برای یک سیستم ارائه شده که برخی از آنها به شرح زیر می باشد:
- در یکی از تعاریف، سیستم را مجموعه ای از اعضا می دانند که طی یک رابطه منظم در کنار هم قرار گرفته اند. در این سیستم، تمامی اجزاء برای به دست آوردن یک هدف خاص در حال فعالیت هستند.
- تعریف دیگری که می توان عنوان کرد این است که سیستم به مجموعه ای از متغیرها گفته می شود که آنها را یک ناظر انتخاب کرده است.
- پاسخ دیگری که می توان برای سوال سیستم چیست، عنوان کرد این است که سیستم به اجزایی گفته می شود که با هم ارتباط دارند. این اجزاء، در راستای به دست آوردن یک هدف خاص و یا انجام یک ماموریت مشخص به وجود آمده اند.
با توجه به تعریف ها و عباراتی که در فوق بیان کردیم به خوبی روشن شد که در یک سیستم، تمامی اجزاء به هم مرتبط بوده و یک سیستم را باید به صورت یک کل نگاه کرد، نه به صورت یک جزء. وقتی تمام اجزای سیستم در کنار هم قرار داشته باشند، این سیستم می تواند کار خود را به خوبی انجام دهد و به عبارت دیگر، واجد یک خاصیت باشد. در صورت جدا کردن تمام اجزاء تشکیل دهنده سیستم، تعاملی که قبلا وجود داشته از دست رفته و سیستم به توانمندی گذشته نیست.
تفکر سیستمی چیست؟
با ارائه پاسخ های متفاوت به سوال سیستم چیست، قصدمان این بود که به تفکر سیستمی برسیم. در تفکر سیستمی، یک روش منحصر به فرد انتخاب می شود تا یک رفتار سیستمی بروز پیدا کند. در واقع، در این تفکر تلاش می شود تا در هنگام بروز چالش و مشکلات، از تعاملی که بین اعضای مختلف سیستم وجود دارد، استفاده کرد تا بتوان از چالش خارج شد. موضوعی که این تفکر به آن تاکید زیادی دارد، تنها تحلیل نیست. این تفکر به دنبال آن است که بین هر بخش و بخش های دیگر در سیستم، تعاملی ایجاد کند. تفکر سیستمی با داشتن دیدگاه بلندمدت قصد دارد به مدیر یک سازمان کمک کند تا بتواند تصمیمی عاقلانه و نتیجه بخش اتخاذ کند. این مهم ترین هدفی است که تفکر سیستمی در پی به دست آوردن آن است.
کاربردهای تفکر سیستمی چیست؟
بعد از آنکه به سوال سیستم چیست جواب داده و با تفکر سیستمی نیز آشنا شدیم لازم است در مورد کاربردهای تفکر سیستمی نیز نکاتی ارائه گردد. تفکر و نگرش سیستمی در موارد زیر کاربرد دارد:
کاربرد تفکر سیستم در مدیریت
مدیریت و تفکر سیستمی، ارتباط تنگاتنگ و بسیاری نزدیکی با هم دارند. این تفکر به مدیر کمک می کند، در شرایط بحرانی تصمیماتی اثربخش گرفته و باعث نجات سازمان و خلاصی آن از بحران شود. موضوع دیگری که در تفکر سیستمی تاکید زیادی بر آن می شود، در نظر گرفتن ساختار و وقایع، در کنار هم و در تعامل با هم است. افرادی که به دنبال پیدا کردن پاسخ سوال سیستم چیست، هستند بعد از پیدا کردن جواب و آشنایی با این تفکر، دیدگاه کاملا متفاوتی نسبت به تفکر سیستمی پیدا کرده و همین مورد به آنها کمک خواهد کرد تا نتایج متفاوت و اثربخشی مشاهده کنند.
تفکر سیستمی در یک سازمان
در تفکر و نگرش سیستمی، اهداف کوتاه مدت هیچ جایگاهی نداشته و اهداف بلندمدت برای سازمان تعریف شده اند. در این تفکر، نگاه تک بعدی وجود نداشته و کسی که مدیریت سازمان را بر عهده گرفته سعی می کند نگاهی همه جانبه به موضوع داشته باشد. یکی از مواردی که تفکر سیستمی به آن حساسیت زیادی داشته و سعی می کند آن را به صورت کامل حذف کند، تفکر فردگرا است. در این نگرش، تلاش می شود همه اجزای سازمان با هم در تعامل بوده و برای رسیدن به یک هدف خاص، تلاش و همکاری کنند. چنانچه با مفهوم سیستم چیست، آشنایی پیدا کنید می توانید به طرز شگفت انگیزی از آن در اداره سازمان بهره ببرید.
کاربرد تفکر سیستمی در خانواده ها
تفکر سیستمی تنها مربوط به یک سازمان نیست و این نگرش می تواند در خانواده ها نیز به کار گرفته و موثر واقع شود. در خانواده هایی که می توان صفت سالم را در مورد آنها به کار برد، تمامی اعضا در تعامل با هم بوده و سعی می کنند ارتباطی کاملا موثر با هم داشته باشند. وقتی می توان خانواده را به عنوان یک سیستم دانست، پس بدون شک تفکر سیستمی می تواند به آن کمک کند تا از چالش ها رهایی یابد. برای کسانی که به دنبال یافتن جواب سوال سیستم چیست، می باشند این کاربردها می تواند بسیار جالب و جذاب به نظر آید.
جمع بندی
ما در ابتدای این متن به ارائه چند پاسخ برای سوال سیستم چیست پرداختیم و سپس در مورد نگرش سیستم و کاربردهای آن نیز نکاتی را ارائه کردیم. در تمام مجموعه هایی که اعضا در کنار هم قرار گرفته و با هم در تعامل هستند، نگرش و تفکر سیستمی می تواند به مجموعه کند، با توجه به دیدگاه بلند مدتی که برای خود تعریف کرده، پیش برود. سازمان هایی که با کمک تفکر سیستمی اداره می شوند، از قدرت بالایی برای حل مشکلات برخوردارند. اطلاعات کامل تر در مورد این تفکر را تنها کسانی به دست خواهند آورد که در دوره post dba ، دوره dba ، دوره mba نیک اندیشان شرکت کنند. این دوره از تمامی جوانب به این نگرش خواهد پرداخت و کاملا جامع، این موضوع را مورد بررسی قرار خواهد داد. بررسی همه جانبه موضوع، شهریه مناسب، دسترسی آسان و پرداخت شهریه به صورت اقساطی از جمله مزیت های شرکت در دوره های آموزشی این موسسه است.
