شستشو و پانسمان زخم سوختگی

فرد ممکن است بر اثر: یک جسم داغ، مواد شیمیایی، آتش سوزی و … دچار سوختگی و زخم شود. سوختگی را می توان با کمک دو عامل: اندازه سوختگی و عمق سوختگی ارزیابی نمود و پس از آن اقدام به درمان آن کرد. در کنار درمان سوختگی، رسیدگی و شستشوی زخم سوختگی هم بسیار مهم تلقی می شود و بهتر است در هنگام شستشوی زخم بهترین راه حل که برای درمان سوختگی هم مناسب است استفاده گردد. ما در این مقاله می خواهیم نحوه شستشو و پانسمان زخم سوختگی را به شما عزیزان آموزش دهیم تا در مواقعی که دچار این مشکل شدید بتوانید از خود یا عزیزان خود مراقبت نمایید.

سوختگی هم پوست و هم گوشت را درگیر نموده و می تواند در هر فردی: کودکان، افراد دیباتی و … متفاوت باشد و می توان گفت حدود 180 هزار نفر توسط سوختگی جان خود را از دست می دهند.

شستشوی زخم سوختگی با سرم

برای شستشو و پانسمان زخم سوختگی با سرم، حتماً باید از سرم‌های بهداشتی (آب مقطر) استفاده کنید. ابتدا دست‌های خود را به خوبی بشویید. سپس سرم را باز کرده و محل زخم سوختگی را به خوبی با آن شستشو دهید. سپس با یک پنس بهداشتی، یک تکه پنبه برداشته و محل سوختگی را خشک کنید. اگر پنس در اختیار ندارید، دست‌های خود را بشویید و با دست یک تکه پنبه جدا کرده و محل زخم را خشک کنید. شستشوی دست‌ها برای جلوگیری از انتقال آلودگی به محل زخم الزامی است.

در هنگام شستشوی زخم مراقب باشید که تمامی قسمت‌های سوختگی به یک اندازه تمیز شده باشند. شستشوی زخم سوختگی به ضدعفونی شدن زخم و جلوگیری از التهاب بیشتر آن کمک خواهد کرد. در هنگام خشک کردن زخم باید دقت کنید که پرز‌هایی از پنبه روی زخم باقی نماند. زیرا همین پرز‌ها بعداً می‌توانند موجب عفونت زخم شوند. بعد از شستشوی زخم و خشک کردن آن حتماً درب سرم را بسته و پنبه‌ها را نیز در جعبه خود قرار دهید. هیچ کدام از این وسایل نباید آلوده شوند. در غیر این صورت نمی‌توان برای شستشوی زخم از آن‌ها استفاده کرد.

سرم شستشو برای سوختگی

استفاده از سرم برای شستشو و پانسمان زخم سوختگی بهترین انتخاب است. مواد ضدعفونی‌کننده مختلفی برای زخم وجود دارند. اما سرم در میان آن‌ها بهترین است. سرم دارای آب زیادی بوده و همین مورد به آرام شدن هر چه بیشتر زخم سوختگی کمک خواهد کرد.

نمک موجود در آب مقطر تمامی آلودگی‌ها و عوامل عفونت زای موجود در زخم سوختگی را از بین می‌برد. بنابراین سرم یک انتخاب ایمن و عالی برای شستشوی زخم ناشی از سوختگی است. سعی کنید سرم را در جای خشک و خنک نگه دارید تا به هنگام استفاده نیز خنک بماند. سرم خنک موجب کاهش التهاب زخم سوختگی خواهد شد.

بعد از شستشوی زخم با سرم سوختگی، باید آن را با گاز استریل پانسمان کنید. اگر لازم باشد می‌توانید به محل زخم پماد سوختگی یا پماد آنتی باکتریال نیز بمالید. این پماد از چسبیدن گاز استریل به زخم باز نیز جلوگیری خواهد کرد. گاز مورد استفاده برای پانسمان حتماً باید نو و استریل باشد. در غیر این صورت خود عامل تهدید‌کننده برای ایجاد عفونت خواهد بود. بعد از پانسمان کردن محل سوختگی می‌توانید مطمئن شوید که زخم از عفونت در‌امان خواهد بود.

بعد از شستشوی زخم با سرم و انجام پانسمان، استفاده از دارو‌های آنتی بیوتیک را اصلاً فراموش کنید. در صورت امکان می‌توانید از دارو‌های آنتی بیوتیک وریدی نیز استفاده نمایید. چرا که این دارو‌ها تأثیرگذاری بسیار بیشتری خواهند داشت. البته این دارو حتماً باید توسط پزشک تجویز شود.

انواع سوختگی

همانطور که در بالا هم اشاره نمودیم سوختگی می تواند به دلایل مختلف در افراد ایجاد گردد. حتی آفتاب شدیدی که روی پوست تابیده می شود و باعث التهاب پوست می گردد نیز نوعی سوختگی است. سوختگی ها به طور کلی در چند سطح قرار دارند: سوختگی درجه یک، سوختگی درجه ۲ و سوختگی درجه ۳ که از خفیف به شدید متغیر می باشد. شستشو و پانسمان زخم سوختگی با توجه به درجه آن می تواند کمی متفاوت باشد.

• سوختگی درجه یک روی سطح پوست را درگیر نموده و فقط کمی ملتهب و قرمز است. به طور مثال آفتاب سوختگی جزو درجه یک می باشد.
• درجه دو به غیر از سطح پوست لایه دوم پوست به نام درم را دریگر می نماید و در کنار قرمزی ایجاد تاول و درد نیز می شود.
• سوختگی درجه سوم شدید بوده و به غیر از درگیر نمودن دولایه رویه پوست روی: ماهیچه، استخوان و یا تاندون های زیرین نیز تاثیر می گذارد. این سوختگی روی پایانه های عصبی تاثیر گذاشته و گاها درد احساس نمی شود. این سوختگی می تواند ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد تا بهبود یابد و در بعضی مواقع احتیاج به عمل جراحی خواهد داشت.

سوختگی در افراد مختلف هم می تواند متفاوت باشد. مثلا یک فرد دیابتی در اثر سوختن ممکن است دچار سوختگی درجه یک شود. اما به دلیل نوع بیماری که دارد اگر به درمان آن پرداخته نشود می تواند سوختگی شدید گردد.

علائم پس از ایجاد سوختگی یا شاید بعد از یک یا دو روز خود را نمایان سازد. این علائم سوختگی شامل: درد، تاول، تورم، قرمزی، برداشته شدن پوست و … می باشد.

بهترین درمان برای سوختگی

راه و روش های درمانی بسیاری برای سوختگی وجود دارد که می توان در منزل هم از آن ها استفاده نمود. البته اضافه کنیم که درمان خانگی در صورتی که سوختگی خفیف باشد می توان در منزل به درمان آن پرداخت و در صورتی که شدید بوده در اولین فرصت بایستی به پزشک مراجعه نمود.

از گزینه های درمانی که در کنار شستشو و پانسمان زخم سوختگی برای بهبود سوختگی می توان استفاده نمود، به این موارد میتوان اشاره کرد:

• کرم یا پماد های دارای آنتی بیوتیک

• ژل آلوئه
• سیب زمینی خام
• چای کیسه ای
• جوش شیرین
• سرکه سفید

شستشو و پانسمان زخم سوختگی

حال نوبت آن است که به نحوه شستشو و پانسمان زخم سوختگی بپردازیم با ما همچنان در این مقاله همراه باشید.

در صورتی که سوختگی شدید است بایستی حتما به مرکز درمانی مراجعه نمود. اما اگر سوختگی خفیف بوده می توان در منزل به درمان و شستشوی آن پرداخت.

اساسا سوختگی استریل می باشد و فقط باید توجه داشته باشیم که پس از آن پوست آلوده نگردد. برای شستشوی زخم سوختگی بهتر است از آب و صابون یا یک شستشو دهنده ملائم که ضد باکتری می باشد استفاده نماییم.

در رابطه با پانسمان زخم سوختگی هم باید توجه کنیم که چه پانسمانی برای زخم سوختگی مناسب است. چرا که پانسمان به طرق مختلف انجام می پذیرد.

بهتر است برای بهبود و درمان سوختگی از پانسمانی که آغشته به ژلونت (پارافین) است استفاده شود. توجه داشته باشید به هیچ وجه از کرم های موضعی برای بهبود زخم سوختگی استفاده نکنید.

برای شستشوی زخم سوختگی بهتر است اینگونه عمل کنیم:

برای آنکه ناقل آلودگی و بیماری نباشیم حتما باید به درستی مراحل شستشو و پانسمان زخم سوختگی را انجام دهیم. ابتدا دست خود را با آب و صابون به طور صحیح بشویید. حال محل سوختگی را زیر شیر آب برده و پس از آن کف صابون را روی ناحیه آسیب دیده می مالیم و به آرامی به اطراف زخم هم می مالیم و تمام ناحیه زخم را با صابون می پوشانیم. پس از آنکه صابون را به تمام ناحیه زخم شده مالیدیم با آب ولرم اقدام به آب کشی ناحیه آسیب دیده می نماییم. حال با یک دستمال تمیز زخم را خشک می کنیم.

استفاده از پماد دارای آنتی بیوتیک دار هم می تواند در بهبود زخم کمک کند. پس از آنکه زخم را پس از شستن خشک کردید نوبت آن است روی زخم مقداری کرم زده و پانسمان کنید.

پماد باعث می شود هم روند بهبود زخم افزایش پیدا کند و هم پانسمان به زخم نچسبد. البته در صورتی که سوختگی سطحی است احتیاجی به پانسمان ندارد اما سوختگی اگر شدید بود بعد از انجام این مراحل بهتر است پانسمان صورت پذیرد تا ازایجاد عفونت جلوگیری شده و در برابر میکروب و سایر آلودگی ها در امان باشد. همچنین با این کار زخم خراشیده نشده و سوزش ایجاد نمی گردد.

نکات مهم در هنگام شستشو و پانسمان زخم سوختگی

هنگامی که به هر دلیلی دچار سوختگی شدیم باید به نکاتی توجه کرده و به آنها عمل نماییم.

از نکاتی که در پس از سوختگی باید به آنها توجه نمود شامل این موارد می باشد:

• استفاده از آب و صابون باعث می شود تا زخم عفونت نکند.
• تا حد ممکن همیشه پوست را مرطوب و تمیز نگاه دارید.
• از ایجاد خراش و ضربه روی محل آسیب دیده خودداری نمایید.
• سریع پس از شناخت نوع و درجه سوختگی اقدام به درمان سوختگی نمایید.
• انجام شستشو و پانسمان زخم سوختگی بهتر است روزانه در 2 تا 3 مرتبه صورت پذیرد.
• هنگام پانسمان کردن زخم توجه داشته باشید که نه آن را سفت و نه شل ببندید.
• اگر به هر طریقیبعد از شستشو و پانسمان زخم سوختگی،  پانسمان به زخم چسبید می توانید با کمک محلول نمکی آن را مرطوب کرده و بدون آنکه آسیبی به زخم وارد شود پانسمان از روی زخم برداشته می شود.

آیا مرطوب نگاه داشتن پوست سوخته می تواند به روند بهبود کمک کند؟

انجام رطوبت رسانی می تواند به روند بهبود سوختگی کمک شایانی نماید. مرطوب کننده باعث می شود تا پوست دیگر دچار تاول و خارش نشود. همچنین استفاده از لوسیون هم می تواند کمک شایانی به بهبود زخم نماید. البته بهتر است از لوسیون بدون بو برای بهبود زخم استفاده نمود.

جمع بندی شستشو و پانسمان زخم سوختگی

یکی از آسیب هایی که ممکن است در سال چندین بار دچار آن شویم سوختگی می باشد. نوع سوختگی هم بسته به شدت آن می تواند متغیر در سه درجه: سوختگی درجه یک، سوختگی درجه 2 و سوختگی درجه 3 باشد.

برای اینکه بتوان به بهبود زخم کمک کرد، بهتر است مراقبت های لازم از قبیل شستشو و پانسمان زخم سوختگی ، صورت پذیرد. یکی از مهمترین مراقبت هایی که می توان برای درمان سوختگی استفاده نمود، شستشو و پانسمان زخم سوختگی می باشد.

در صورتی که این مراقبت به طور اصولی انجام پذیرد می تواند به روند بهبود سریع زخم کمک شایانی نماید.

البته به غیر از شستشو و پانسمان زخم سوختگی ، برای بهبود سریع هم می توان از درمان های خانگی همچون: آلوئه ورا، جوش شیرین و … استفاده نمود. اما اگر درجه سوختگی شدید باشد بایستی حتما به یک مرکز درمانی برای درمان سوختگی مراجعه نمود.

برای ثبت نام در دوره آموزش مدیریت زخم نیک اندیشان بر روی دکمه ثبت نام زیر کلیک کنید👇