دبریدمان زخم چیست و چه زمانی انجام میشود؟

دبریدمان زخم چیست؟ گاهی پیش می آید به هر دلیل دچار زخم های عمیق یا سطحی شویم. اگر زخم سطحی و شبیه به خراش باشد می توان در منزل و با درمان های اولیه به بهبود آن پرداخت. اما اگر زخم عمیق و مزمن باشد بایستی نزد پزشک مراجعه کرده و از درمانهایی که توصیه می نماید برای بهبود وضعیت خود استفاده نمود. راه های مختلفی برای درمان زخم وجود دارد که یکی از آنها دبریدمان زخم می باشد. اگر درباره این درمان اطلاعی ندارید و نمی دانید چه نوع درمانی است، با ما همراه شوید. ما در این مقاله سعی داریم با این درمان و روش های که دارد و همچنین مزایا و عوارض احتمالی که ممکن است داشته باشد صحبت و آشنا گردیم.

تعریف دبریدمان زخم

همانطور که در بالا اشاره کردیم اگر شناختی روی این درمان ندارید و می خواهید با آن آشنا گردید، ما یک تعریف ساده برای آن آورده ایم. با ما همچنان همراه باشید.

به برداشتن بافت مرده پوست که به آن نکروزه هم گفته می شود و یا برداشتن بافت عفونی شده پوست، آن هم برای درمان زخم، دبریدمان می گویند. البته این را هم اضافه کنیم زمانی که مواد خارجی هم در داخل بافت وجود داشته باشند این روش درمانی برای برداشتن آنها مناسب است.

استفاده از دبریدمان زخم برای زمانهایی که راه حلی برای بهبود زخم وجود ندارد مناسب و برگزیده می باشد.

پزشکان بیشتر این درمان را برای زخم های که بهتر نمی شوند پیشنهاد و ضروری می دانند. چرا که با کمک این درمان بافت مخرب برداشته و روند بهبودی زخم آغاز پیدا می کنند.

از مزایای دبریدمان زخم می توان به: رشد بهتر بافت سالم، کم شدن عوارض ناشی از عفونت، به حداقل رسیدن جای زخم و بهبود سریع زخم اشاره نمود.

آیا می توان از دبریدمان همیشه استفاده کرد؟

اینکه بخواهیم برای هر زخمی از روش دبریدمان استفاده کنیم را پیشنهاد و ضروری نمی دانیم. این روش را به طور معمول پزشکان برای زمانهایی که زخم قدیمی شده و نتوانسته روند بهبود خود را بپیماید پیشنهاد می دهند. البته برای زخم های عفونی هم که در حال شدیدتر شدن می باشد هم این درمان قابل استفاده می باشد.

اگر همیشه در معرض خطرات ناشی از عفونت زخم می باشید دبریدمان به عنوان درمان شما ضروری تلقی می گردد. حتی گاهی زخم های شدید و جدید هم احتیاج به دبریدمان خواهند داشت.

انواع دبریدمان زخم

حال که با دبریدمان آشنا شدیم بهتر است ببینیم این درمان دارای چند نوع می باشد. برای اینکه بتوانید نوع دبریدمان را برای درمان زخم انتخاب نمایید به باید به برخی از عوامل دقت کنید. این عوامل به این شرح است:

• سلامت کلی
• زخم
• خطر عوارض
• سن

دبریدمان بیولوژیکی(لارو درمانی)

لارو درمانی یک نوع دبریدمان زخم می باشد. در این نوع درمان از لارو مگس استریل برای فرایند درمان استفاده می گردد. در علم پزشکی به دبریدمان حشره یا جراحی زیستی هم معروف می باشد. این لاروها با خوردن بافت قدیمی و آسیب دیده و ترشحی که از سمت دهان خود به پوست منتقل می نمایند باعث درمان زخم می شوند.

روش استفاده از آن هم به این صورت است که آنها را درون یک کیسه توری قرار داده و با پانسمان در جای خود نگاه می دارند. بازوها بایستی حدود ۲۴ تا ۷۲ ساعت در محل قرار گرفته و ۲ بار در هفته تعویض شوند. این درمان سالیان سال است که توسط قوم های مختلف جهان مورد استفاده قرار می گرفته و حتی در کتب آسمانی: انجیل، تورات و قرآن هم از این درمان یاد شده است. اما امروزه این درمان به صرت استریل شده صورت می گیرد و لاروهای مورد استفاده برای این درمان در آزمایشگاه و به صورت استریل پرورش داده می شوند.

دبریدمان آنزیمی

از دیگر انواع دبریدمان زخم می باشد و به آن دبریدمان شیمیایی هم گفته می شود. این نوع از ژل یا پماد با آنزیم های استفاده می کنند که می توانند بافت را نرم نمایند. این آنزیم ها می توانند از یک گیاه، باکتری یا حیوان آمده باشند.

نحوه استفاده آن هم به این صورت است که یک یا دو بار در روز قابل استفاده است. پس از آن زخم با پانسمان پوشانده شده و مرتب تعویض می گردد.

این روش برای افرادی که خطر بالای عوارض جراحی و یا مشکلات خونریزی دارند یک انتخاب ایده آل می باشد.

البته این را هم بازگو کنیم که برای زخم هایی که عفونت شدید دارند و بزرگ هستند توصیه نمی شود.

دبریدمان اتولیتیک

در این درمان از مایعات طبیعی و آنزیم های بدن برای نرم نمودن بافت بد استفاده می گردد. این روش با کمک یک پانسمان نگهدارنده رطوبت صورت می پذیرد و معمولا یکبار در روز بایستی تعویض شود.

روش بهبود آن نیز به این صورت است زمانی که رطوبت جمع می گردد بافت قدیمی متورم گشته و از زخم جدا می گردد.

این نوع درمان برای زخم های فشاری و زخم های غیر عفونی پیشنهاد می گردد.

دبریدمان زخم مکانیکی

از رایج ترین انواع دبریدمان می توان به دبریدمان مکانیکی اشاره کرد. این نوع با نیروی حرکتی بافت های ناسالم را ازبین خواهد برد.

این نوع از دبریدمان هم انواع مختلفی دارد که می توان به: آب درمانی، پانسمان مرطوب به خشک و پدهای دبریدمان مونوفیلامنت اشاره کرد.

دبریدمان مکانیکی برای زخم های عفونی و غیر عفونی مناسب می باشد.

دبریدمان تیز جراحی

این نوع دبریدمان با برش بافت های ناسالم به بهبود زخم کمک می کند. از چاقو جراحی، قیچی یا کورت برای این عمل استفاده می گردد. در صورتی که روش های دیگر دبریدمان زخم ممکن نبود از این روش به عنوان درمان آخر استفاده می گردد.

این درمان برای زخم های بزرگ، بسیار دردناک و عمیق قابل استفاده است.

دبریدمان دندانی

این روش برای پلاک و رسوب جرم روی دندان ها استفاده شده و باعث حذف آنها می شود.

اگر تا کنون اقدام به تمیز نمودن دندان خود نکرده اید این روش برای شما مفید می باشد.

این دبریدمان برعکس دبریدمان زخم باعث ازبین رفتن هیچگونه بافتی نخواهد شد.

قبل از انجام دبریدمان زخم چه باید کرد؟

قبل از اینکه بخواهیم به دبریدمان بپردازیم بایستی آماده سازی انجام پذیرد. این آماده سازی هم به مواردی بستگی دارد که قسمت پایین آورده ایم.

• شرایط سلامتی
• نوع دبریدمان
• زخم

آماده سازی قبل از شروع دبریدمان هم به این شرح است:

• اندازه گیری زخم
• معاینه بدنی
• بیهوشی عمومی یا موضعی برای دبریدمان تیز
• داروهای ضد درد برای دبریدمان مکانیکی

انجام دبریدمان دردناک می باشد؟

بسته به نوع دبریدمان دردی وجود خواهد داشت. مثلاً در دبریدمان: آنزیمی، اتولیتیک و بیولوژیکی کنی درد وجود دارد. اما در دبریدمان تیز و مکانیکی درد بیشتری وجود خواهد داشت و به همین خاطر از بیهوشی موضعی یا و همچنین از داروهای مسکن استفاده نمایید.

چگونه از زخم خود مراقبت نماییم؟

در کنار درمان مراقبت از زخم هم بسیار مهم تلقی می شود. شما می توانید برای مراقبت از زخم در فرایند بهبود به این عوامل دقت و از آنها استفاده نمایید.

• تعویض به موقع و منظم پانسمان در صورت دستور پزشک.
• خشک نگاه داشتن پانسمان
• تمیز نگاه داشتن زخم، زمانی که می خواهید زخم را وارسی یا پانسمان نمایید بایستی قبل آن دست های خود را بشویید و تمیز نمایید.
• از فشار وارد کردن روی زخم خودداری نمایید.

البته در هنگام مراجعه به پزشک، دستورالعمل های را برای بهبود سریع زخم خود از پزشک دریافت خواهید کرد و بهتر است به این دستورالعمل ها توجه گردد.

عوارض انجام دبریدمان زخم

این روش هم همچون سایر روش های درمانی ممکن است عوارضی را هم به همراه داشته باشد که به این شرح است:

• خونریزی
• درد
• عفونت باکتری
• واکنش آلرژیک
• تحریک

اما خوب فواید درمانی بیشتر از عوارض جانبی می باشد و ممکن است این عوارض در برخی افراد به هیچ عنوان مشاهده نشود و گاهی فقط یک یا چند عوارض را به همراه داشته باشد.

چقدر طول می کشد تا دبریدمان زخم بهبود یابد؟

درمان و بهبودی کامل با این روش درمانی حدود ۶ تا ۱۲ هفته ممکن است به طول بی انجامد.

اگر شاغل هستید و کار شما از نظر فیزیکی سخت می باشد و یا ممکن است ناحیه مورد نظر درگیر شود بایستی با نظر پزشک زنان بازگشت به کار تعیین شود.

برای ثبت نام در دوره آموزش مدیریت زخم نیک اندیشان بر روی دکمه ثبت نام زیر کلیک کنید👇